Rozejście mięśni brzucha w ciąży – jak zniwelować? Poradnik

Rozejście mięśni prostych brzucha w obrębie kresy białej to częsty problem w czasie ciąży, zwłaszcza w ostatnim trymestrze ciąży. Szybko powiększający się obwód brzucha może spowodować zwiotczenie i poszerzenie kresy białej, która nie zawsze samoistnie wraca do normy po ciąży i po porodzie. Często też problem prowadzi do rozwoju przepukliny.

Jak rozpoznać rozstęp mięśni przedniej ściany brzucha w ciąży? W jaki sposób skutecznie leczyć tę dolegliwość?

Funkcje mięśni brzucha

Mięśnie brzucha dzielimy na mięśnie boczne i mięśnie przednie. Zaliczamy do nich: mięsień prosty brzucha, mięsień skośny brzucha zewnętrzny i wewnętrzny, mięsień poprzeczny brzucha, mięsień piramidowy oraz tylne mięśnie brzucha: czworoboczny lędźwi i międzypoprzeczne boczne lędźwi.

Wszystkie te mięśnie pełnią ważne funkcje w naszym organizmie. Przede wszystkim chronią narządy wewnętrzne (żołądek, trzustkę, wątrobę i dwunastnicę), stabilizują kręgosłup i pomagają utrzymać prawidłową postawę ciała. Ponadto mięśnie brzucha biorą udział w procesie oddychania.

U kobiet w ciąży prawidłowo funkcjonujące mięśnie brzucha lepiej podpierają macicę, mniej się rozciągają i pozwalają utrzymać prawidłową postawę sylwetki. Ciąża i poród znacząco wpływa na pracę mięśni brzucha, gdyż znacząco je obciąża. Ma to wpływ na ich wygląd, siłę i elastyczność. W trakcie ciąży szczególnie narażone na rozejście są mięśnie proste brzucha.

Jak rozpoznać rozejście mięśni brzucha?

Mięśnie proste brzucha są ułożone symetrycznie po obu stronach linii środkowej brzucha i połączone pasmem tkanki łącznej nazywanej kresą białą.

Kresa sięga od mostka do spojenia łonowego i odpowiada za prawidłowe ułożenie mięśni. Podczas ciąży w wyniku zmian hormonalnych i powiększającego się brzucha może dojść do rozejścia się mięśni brzucha na boki i rozciągnięcia kresy białej.

Jeżeli poszerzenie przestrzeni między brzegami mięśni prostych wynosi więcej niż 2-2,5 centymetra, wówczas mamy do czynienia z rozejściem mięśni prostych tułowia.

Po porodzie i w okresie połogu można zauważyć charakterystyczny stożek na linii środkowej brzucha, w okolicy pępka. Bywa też, że powstaniu rozejścia towarzyszy uczucie ciągnięcia na linii spojenie łonowe - wyrostek mieczykowaty. Gdy zaobserwujemy te objawy, warto zgłosić się na konsultację do fizjoterapeuty i rozpocząć odpowiednio dobraną terapię.

Rozejście mięśni prostych w ciąży

Terapia rozejścia kresy białej w ciąży polega przede wszystkim na profilaktyce, gdyż wiele ćwiczeń i działań jest w ciąży niedostępnych. Najważniejsze to wyeliminowanie napinania brzucha.

Należy unikać ćwiczeń na brzuch, na przykład brzuszków, wstawania na wprost czy pozostawania zbyt długo w pozycji w klęku podpartym. Takie działania pozwolą ograniczyć rozejście w ciąży i uniknąć powstania przepukliny.

Bardzo skuteczny w terapii rozejścia mięśni w ciąży jest kinesiotaping. Są to kolorowe plastry stosowane w fizjoterapii. Odpowiedni sposób naklejenia i naciągnięcie taśm pozwalają na regenerację tkanek i aktywację mięśni.

Rozstęp mięśni prostych brzucha - przyczyny

Rozejście mięśni prostych brzucha w ciąży może mieć różne przyczyny, m.in:

• ułożenie dziecka,
• mocno uwypuklony brzuch,
• duża objętość wód płodowych,
• liczne porody, ciąża
• mnoga, ciąża w wieku powyżej 35. roku życia,
• wysoka waga dziecka,
• otyłość,
• zbyt słaby lub zbyt mocny brzuch - w wypadku kobiet trenujących przed zajściem w ciążę,
• zbyt mocne parcie przy zamkniętej głośni,
• nadmierna praca brzucha pod koniec ciąży.

Jak leczyć rozstęp mięśni prostych brzucha?

Leczenie rozejścia mięśni prostych tułowia polega na pracy nad mięśniem poprzecznym i prostym. Istotna jest zmiana codziennych nawyków związanych z postawą podczas stania, siadania wstawania czy spania. Wykonywanie ćwiczeń brzucha powinno poprzedzać wizytę u fizjoterapeuty, który pokaże, jak robić je prawidłowo. Niekiedy konieczne jest wprowadzenie terapii manualnej, czyli ręczne zmobilizowanie mięśni do pracy. Każdy przypadek jest indywidualny, zatem szybkość uzyskania widocznych efektów może być różna.

Niekiedy stan może być na tyle zaawansowany, że konieczna będzie operacja przepukliny. Nawet wtedy warto jednak wzmocnić mięśnie brzucha pod okiem specjalisty.

Terapię brzucha po porodzie można rozpocząć już w czasie połogu, kiedy to ciało jest elastyczne i bardziej podatne na zmiany. Leczenie może zająć od 12 tygodni do 6-9 miesięcy, a w trudnych przypadkach nawet około roku. Im później rozpoczęta terapia, tym więcej czasu trzeba na osiągnięcie zadowalających wyników.

Leczenie po porodzie polega na indywidualnie dobranych ćwiczeniach mięśni dna miednicy i mięśnia poprzecznego, terapii manualnej, tapingu oraz nauce prawidłowej postawy. Celem jest zmniejszenie lub zlikwidowanie rozejścia kresy białej, poprawa postawy ciała, zmniejszenie obwodu brzucha, a w przypadku cesarskiego cięcia także opracowanie blizny.